„Mamy więc słowo prorockie jeszcze bardziej potwierdzone, a wy dobrze czynicie, trzymając się go niby pochodni, święcącej w ciemnym miejscu, dopóki dzień nie zaświta i nie wzejdzie jutrzenka w waszych sercach. Przede wszystkim to wiedzcie, że wszelkie proroctwo Pisma nie podlega dowolnemu wykładowi. Albowiem proroctwo nie przychodziło nigdy z woli ludzkiej, lecz wypowiadali je ludzie Boży, natchnieni Duchem Świętym” - 2 Piotra 1:19-21.
Przy badaniu proroctw musimy pamiętać:
- o dokładnym odczytaniu tekstu biblijnego, z reguły całego wersetu, najlepiej w różnych wersjach prze kładowych.
- o jedności i harmonii Słowa Bożego. Nasz komentarz musi być zgodny z całą teologią biblijną.
- o nie wyrywaniu naszego wersetu z kontekstu. Sąsiednie wersety pokażą nam tło i okoliczności napisania danego wersetu.
- o Boskim pochodzeniu tekstu. Jest tu potrzebna usilna modlitwa. Zrozumienie zależy nie tylko od naszej woli. Bez pomocy Ducha Świętego badany werset nie będzie prawidłowo wyjaśniony.
- o indywidualnym charakterze każdego proroctwa, przypowieści, czy wizji apokaliptycznej – nie ma dwóch identycznych.
Każdy komentarz przy tekście biblijnym jest jak sługa przy panu. Mamy też doskonałe komentarze Pana Jezusa – nie można ich zmieniać. Są dla nas wzorcem.
Słowo użyte w Biblii nie może być rozumiane inaczej niż w powszechnym jego znaczeniu. Nie należy nadawać nowych dodatkowych znaczeń. Bóg mówi do nas ludzkim, zrozumiałym językiem.
„Patrzyłeś, a wtem bez udziału rąk oderwał się od góry kamień, uderzył ten posąg w nogi z żelaza i gliny, i skruszył je. Wtedy rozsypało się w kawałki żelazo, glina, miedź, srebro i złoto, i było to wszystko jak plewa na klepisku w lecie; i rozniósł to wiatr, tak że nie było po nich śladu. Kamień zaś, który uderzył w posąg, stał się wielką górą i wypełnił całą ziemię. Za dni tych królów Bóg niebios stworzy królestwo, które na wieki nie będzie zniszczone, a królestwo to nie przejdzie na inny lud; zniszczy i usunie wszystkie owe królestwa, lecz samo ostoi się na wieki. Jak to widziałeś, że od góry oderwał się kamień bez udziału rąk, rozbił żelazo i miedź, glinę, srebro, złoto. Wielki Bóg objawił królowi, co potem się stanie. Sen jest prawdziwy, a wykład jego pewny”.
Powyższy opis, dotyczący upadku ludzkiej cywilizacji, posiada wiele szczegółów odróżniających go od innych opisów wojen i kataklizmów na ziemi. Wyjaśnijmy powyższe wersety w formie komentarza.
w. 34 – „bez udziału rąk oderwał się od góry kamień... „. Bóg wyciął swoją mocą ze skały ziemi (Izaj. 51:11) kamień – swój Kościół. Gdy zostanie całkowicie odcięty – skompletowany, wówczas uderzy w posąg cywilizacji.
„Kamień odcięty „od góry”, bez pomocy rąk, który uderza i kruszy potęgę pogan, przedstawia prawdziwy Kościół, Królestwo Boże. W wieku Ewangelii ten „kamień” – Królestwo – jest formowany, „odcinany”, rzeźbiony i kształtowany odpowiednio do przyszłego stanowiska i wielkości; nie przez ludzkie ręce, lecz przez moc ducha Prawdy, niewidzialną moc Jahwe. Kiedy zostanie już skompletowany, zupełnie odcięty, uderzy i zniszczy królestwa tego świata. Nie ludzie mają być zniszczeni, lecz przedstawione przez posąg rządy, figuralnie przedstawione w obrazie. Będą one obalone, aby ludzkość mogła być wyzwolona. Pan Jezus nie przyszedł, aby zniszczyć ludzkie życie, lecz aby je zachować (Jan 3:17).
Kamień ten w czasie przygotowywania, w czasie odcinania, mógł być nazwany górą w zarodku, z punktu widzenia jego przyszłego przeznaczenia. To samo można powiedzieć o Kościele, czasami nazywanym Królestwem Bożym. W rzeczywistości jednak ów kamień nie stał się górą przed uderzeniem posągu. Tak i Kościół dopiero wtedy stanie się w pełnym znaczeniu Królestwem i napełniającym całą ziemię, gdy „Dzień Pański”, „dzień gniewu przeciw narodom”, „czas ucisku” się skończy, gdy Królestwo Boże będzie założone, a wszystkie inne królestwa zostaną mu podporządkowane” (Tom 1, str. 255).
- „uderzył ten posąg w nogi z żelaza i gliny...”. Uderzenie odciętego kamienia nastąpi najpierw w nowo czesne struktury polityczne, zmieszane z nominalnym kościelnictwem. Struktury te będą pod obserwacją uciskanych klas i ostrze ucisku będzie najpierw na nie skierowane. Nowoczesne królestwo szatana (ekume- nia) będzie podstawą istnienia i funkcjonowania ostatniego systemu politycznego na ziemi, który będzie korzystał z dorobku cywilizacyjnego całego historycznego świata, co pokazane jest w miedzi, srebrze i złocie.
- „wtedy rozsypało się w kawałki żelazo, glina, miedź, srebro i złoto, i było to wszystko jak plewa na klepisku...”. Nowe królestwo nic nie przejmie ze struktur starego świata. Wszelkie powiązania między ludźmi i ich związki zostaną rozerwane. Wiatr anarchii z łatwością to wszystko rozwieje, tak, że nigdy nie zostanie znalezione.
- „kamień zaś... stał się wielką górą i wypełnił całą ziemię”. Według świadectwa apostoła Pawła (Rzym. 11:25-29), po skompletowaniu Kościoła synowie Jakuba będą pierwszymi, którzy skorzystają z zastosowanego za świat okupu. Tam, w Izraelu, będzie pierwszy skrawek królestwa Bożego na ziemi. Tak mówi prorok Ezechiel w 39 rozdziale. Pisze o tym również prorok Micheasz: „I stanie się w dniach ostatecznych, że góra ze świątynią Pana będzie stać mocno jako najwyższa z gór i będzie wyniesiona ponad pagórki, a ludy tłumnie będą do niej zdążać. I pójdzie wiele narodów mówiąc: Pójdźmy w pielgrzymce na górę Pana i do świątyni Boga Jakuba, i będzie nas uczył swoich dróg, abyśmy mogli chodzić Jego ścieżkami, gdyż z Syonu wyjdzie zakon i słowo Pana z Jeruzalemu!” – Mich. 4:1-2.
- „za dni tych królów Bóg niebios stworzy królestwo...” (w. 44). Wybór władzy królestwa miał nastąpić wcześniej, w wieku Ewangelii. Pan Jezus mówi: „Nie bój się, maleńka trzódko! Gdyż upodobało się Ojcu waszemu dać wam królestwo”. W czasie władzy pogan Kościół jest wybierany i kształtowany do wielkości tego królestwa. Wybór i obudzenie Kościoła miało na stąpić „za dni tych królów”, przed wielkim uciskiem.
- „a królestwo to nie przejdzie na inny lud; zniszczy i usunie wszystkie owe królestwa...”. Jest tu pokazana znamienna różnica pomiędzy przejmowaniem na ziemi jednego królestwa przez drugie, a przejęciem królestw, przez królestwo Boże. Według ziemskiego zwyczaju, zanim upadnie stare królestwo, nowy rząd jest już postanowiony, zaś administracja i struktury organizacyjne pozostają bez zmian, na przykład: gdy Cyrus zajął Babilon, struktury, wierzenia i bóstwa babilońskie pozostały bez uszczerbku, urzędnicy też po zostali na swych stanowiskach. Inaczej będzie przy zakładaniu królestwa Bożego. Najpierw uderzy kamień – skompletowany i uwielbiony Kościół, rozluźnią się wszelkie związki międzyludzkie, wszystko się roz- padnie wskutek wichru anarchii. Kamień przy końcu ucisku dotknie ziemi palestyńskiej (synowie Jakuba przyjmą Boga). Narody pogańskie zejdą się wokół te go początkowego królestwa i poproszą o pokój – w strukturach nowego królestwa.
Wiersz 45 powtarza treść wersetu 34.
„W owym czasie powstanie Michał, wielki książę, który jest orędownikiem synów twojego ludu, a nastanie czas takiego ucisku, jakiego nigdy nie było, odkąd istnieją narody, aż do owego czasu. W owym to czasie wybawiony będzie twój lud, każdy kto jest wpisany do księgi żywota. A wielu z tych, którzy śpią w prochu ziemi, obudzą się, jedni do żywota wiecznego, a drudzy na hańbę i wieczne potępienie. Lecz roztropni jaśnieć będą jak jasność na sklepieniu niebieskim, a ci, którzy wielu wiodą do sprawiedliwości, jak gwiazdy na wieki wieczne. Ale ty Danielu, zamknij te słowa i zapieczętuj księgę aż do czasu ostatecznego! Wielu będzie to badać i wzrośnie poznanie”. W Biblii gdańskiej werset 4 oddano: „...bo to wielu ich przebieży, a rozmnoży się umiejętność”. Biblia Poznańska: „Wielu będzie szukać i wzrośnie poznanie”. W komentarzu dodaje: „dosł. : biec tu i tam”.
Komentując powyższe wersety, musimy mieć na uwadze ich całość. Mówi ona o Michale – księciu, o ludzie Danielowym – jaśniejących jako światłość na niebie, o wybranych i o wielkim ucisku. Poza tym mówi o znakach poprzedzających czasy ostateczne.
Imię „Michał” znaczy jako Bóg i tu na pewno jest nim Chrystus Pan w swej mocy królewskiej. Trudności sprawia tradycyjny komentarz wiersza pierwszego, dlatego komentuję:
- „W owym czasie powstanie Michał, wielki książę...” – na pewno Chrystus Pan w swoim drugim przyjściu, jako przedstawiciel Jahwe.
- „który jest orędownikiem synów twojego ludu...” – ludu Danielowego, czyli synów Izraela. Trudno Kościół nazwać „synami (potomkami) Izraela”. Zapewne, odnosi się to do potomków Izraela, żyjących w czasie drugiej obecności Pana. O tym, że żyjący w dzisiejszych czasach lud izraelski miał być poddany próbie wielkiego ucisku, mówią inne wersety Pisma Świętego, na przykład: Ezech. 38:8-9 mówi o latach ostatecznych, gdy hordy Goga najadą spokojnie mieszkających synów Jakuba. Ezech. 39:1-7 mówi, jak Jahwe będzie walczył za wybrany naród.
- „W owym to czasie wybawiony będzie twój lud...” – lud Danielowy, synowie Jakuba pojednani ze swym Bogiem.
Wiersz 2 mówi w pewnym skrócie o zmartwychwstaniu, pomijając czas naprawienia. Oczywistym jest, że wzbudzenie tych, którzy obudzą się na hańbę, byłoby bezsensowne, gdyby im nie był dany czas na naprawienie.
- „Lecz roztropni jaśnieć będą...” - cały ten wiersz odnosi się do uwielbionego Kościoła, który będzie po za zasięgiem wielkiego ucisku – w niebie.
Wiersz 4 proroctwa informuje, że spełnienie się nastąpi w „czasie ostatecznym”. Ostatnie słowa tego wiersza są różnie przekładane. Biblia Gdańska z 1632 roku odnosi te słowa do spraw ziemskich: „wielu przebieży (dosł.: będzie biegać tu i tam) i rozmnoży się umiejętność”. Nowe przekłady odnoszą raczej do sfery duchowej: „Wielu będzie to badać i wzrośnie poznanie”. Rozwój cywilizacji, zwłaszcza wynalezienie druku spowoduje, że sprawą „czasu ostatecznego” zajmie się wielu, a zgromadzona mądrość pozwoli zrozumieć czasy i chwile. Obie te interpretacje znajdują poprawne wyjaśnienie, po prostu spełniają się. Umiejętność rozmnaża się, a stałe trasy komunikacyjne umożliwiają bieganie „tu i tam”, i wzrasta poznanie, a wielu zajmuje się wypełniającymi się proroctwami.
Zaproponowany komentarz harmonizuje obie (rozdz. 2 i 12) wypowiedzi prorockie.