Kim był biskup Mikołaj, który znajduje się w kalendarzu 6 grudnia i czy on rzeczywiście rozdawał i dotąd rozdaje gwiazdkowe podarki?

Według podania Mikołaj ten miał być biskupem w Myra, w krainie Licja (dystrykt w południowo-zachodniej Małej Azji). Miał on być rzekomo prześladowanym i męczonym za wiarę w czasie panowania cezara Dioklecjana i miał być więzionym aż do panowania Konstantyna. Jednakowoż, w opisach męczenników imię owego Mikołaja znalazło się dopiero w dziesiątym stuleciu, budowanie kościołów zaś pod jego wezwaniem rozpoczęło się dopiero w jedenastym stuleciu, a ogólna popularność tego kultu wzrosła od 9 maja 1087 r., w którym to dniu rzekome szczątki Św. Mikołaja wprowadzono triumfalnie do miasta Bari, w Apulii i rozpoczęto budowę bazyliki ku jego czci.

Legendą jest, że ów rzekomy biskup Mikołaj sekretnie wyposażył trzy córki pewnego biednego obywatela, który nie mogąc wydać ich za mąż, zamierzał oddać je do domu rozpusty. To miało zapoczątkować zwyczaj sekretnego dawania prezentów w wigilię Św. Mikołaja, co z czasem zmieniono na gwiazdkę i z Mikołaja zrobiono Gwiazdora.

Powyższy opis o Św. Mikołaju i o Gwiazdorze podany jest w najpoważniejszym dziele historyczno - informacyjnym "Encyclopaedia Britannica," gdzie też zaznaczone jest, że historia o tym rzekomym świętym jest tak ciemna (niepewna) jak kult jego jest sławnym. To znaczy, że cała ta legenda o Św. Mikołaju, chociaż obecnie jest tak ogólnie przyjmowana i popularna, nie opiera się na fakcie historycznym, a tylko na tradycji, czyli nie jest wcale pewnym aby taki rzekomo Św. Mikołaj wogóle żył kiedykolwiek. Tak samo opowieść o jego rozdawaniu gwiazdkowych podarków jest tylko dziecinną legendą, a nie żadną prawdą.

Straż 1949.5