Dzień tryumfu

Opis św. Jana dotyczący przebiegu zda­rzeń w ostatnim tygodniu życia Jezusa, nie rozstrzyga kwestii daty, kiedy Jezus triumfalnie wjechał do Jerozolimy. Istnieją dwie możliwości, że była to niedziela, 9 Nisan, albo po­niedziałek, 10 Nisan.

W dniu 10 Nisan Izrael miał wybrać baranka na Paschę. W dniu 14 Nisan, baranek paschalny miał być zabity; wówczas zginął i Jezus (2 Mojż. 12:3, 6-10). W roku 33 n.e., 10 Nisan wypadał w poniedziałek, a baranki paschalne były spożywane przez Żydów w piątek wieczorem (3 kwietnia, kalendarz juliański).

„A na sześć dni przed Paschą poszedł Jezus do Betanii, gdzie był Łazarz, który umarł, a którego Jezus wzbudził z martwych. (…) Nazajutrz liczna rzesza, która przybyła na święto, usłyszawszy, że Jezus idzie do Jerozolimy, nabrała gałązek palmowych i wyszła na jego spotkanie, i wołała: Hosanna! Błogosławiony, który przychodzi w imieniu Pańskim, król Izraela!” (Jan 12:1,12-13).

Wynika z tego, że triumfalny wjazd Jezusa do Jerozolimy miał miejsce na sześć dni przed Paschą. To, czy określenie „Pascha” użyte w Jan 12:1 oznacza zabi­janie baranka (Ezdr. 6:19-20) w dniu 14 Nisan, czy też Święto Paschy (Ezech. 45:21) w dniu 15 Nisan, należy – o ile to możliwe – wywnioskować z kontekstu.

W pierwszym przypadku, Jezus wjechał do Betanii w sobotę, 8 Nisan, a do Jerozolimy w niedzielę, 9 Nisan. Zwolennicy tego poglądu wskazują na zapis 3 Mojż. 23:5: „W miesiącu pierwszym, czternastego dnia tegoż miesiąca o zmierzchu jest Pascha Pana”. Co więcej, Jan 13:1 odnosi się do „święta Paschy”, co wskazuje, że określenie „Pascha” użyte w Jan 12:1 nie­koniecznie odnosi się do dnia świątecznego. Powołują się oni również na zapisy Mat. 26:17-18, Marka 14:12, Łuk.22:7-8 i 2 Mojż. 12:18.

Jezus przyszedł do domu Łazarza na kolację, co wskazuje, że w ciągu dnia był w podróży. Czy miało to miejsce w sobotę, z naruszeniem Sabatu?

Rabbi Gamaliel Starszy zezwalał na podróże w sabat nie dalsze niż na 2000 łokci (niemal 1 km), co określane było jako „podróż sabatu” (por. Dz. Ap. 1:12) [Jack Finegan, Światło Starożytności, Princeton University Press (1959), str. 577]. Betania leżała dwa abo trzy razy dalej od Jerozolimy, oraz 2 km od naj­bliższej wioski położonej na wschodzie, En Shemesh. Jeżeli Jezus poróżował do Betanii w sobotę, idąc z naj­bliższej wioski, wówczas pogwałcił by „drogę sabatu”. Jednak opis Jan 12:1 nie wspomina nam, gdzie Jezus rozpoczął swą wędrówkę. Wspomina tylko, że Jezus przybył do Betanii (greckie „erchomai”) na sześć dni przed Paschą.

Jeżeli Jezus wjechał do Jerozolimy w niedzielę, 9 Nisan, wówczas oczyścił świątynię w poniedziałek, 10 Nisan, rozmawiał z żydowskimi przywódcami, nauczał swych uczniów w wtorek, 11 Nisan. Wydaje się to sprzeczne zarówno z Mat. 26:2 oraz Mar. 14:1,które to słowa wskazują, że gdy nauczanie zostało zakończone, „po dwóch dniach była Pascha i święto Przaśników” (Mar. 14:1).

Jeżeli „Pascha” w Jan 12:1 odnosi się do święta Paschy z 15 Nisan, oznacza to, że Jezus dotarł do Betanii w Niedzielę, 9 Nisan, a następnie wjechał do Jerozolimy w poniedziałek, 10 Nisan.

Zwolennicy tego poglądu odwołują się do zapi­su 2 Mojż. 12:3, zgodnie z którym baranek paschalny wybierany był 10 Nisan. Data ta odpowiada dniowi, w którym Jezus wjechał do Jerozolimy, prezentując się Izraelowi jako jego król. Dodatkowo wskazać można na opis Jan 18:28, 19:14 oraz 4 Mojż. 28:16-17, które rozróżniają Paschę Pana od Paschy żydowskiej.

Jeżeli Jezus i Jego uczniowie przybyli do Betanii w niedzielne popołudniu (9 Nisan), oznacza to, że prawdopodobnie wyruszyli z Jerycha, położonego w odległości około 25 km. Jest to odległość możliwa do pokonania w ciągu jednego dnia podróży. Oznacza to, że Jezus wjechał do Jerozolimy w poniedziałek, 10 Nisan, zgodnie z opisem 2 Mojż. 12:3. Następnie, oczyścił Świątynię we wtorek. W środę debatował z żydowskimi przywódcami. Ostatnie nauki przekazał swym uczniom na dwa dni przed Paschą i świętem Przaśników (Mar. 14:1).

Bez względu jednak na to, który z powyższych poglądów przyjmiemy, raczej nie powinien on mieć wpływu na to, co robimy w czasach dzisiejszych.

— James Parkinson and Ernie Kuenzli —